Lezersbrieven:
Soms komen wel eens E-mails binnen met leuke tips of
technische achtergrond informatie.
Hieronder volgt een bericht van Bertin over het modificeren
van het geluid van een oude buizen TV.
Hallo Kees,
Daar ik ook in het bezit ben van oude
Philips buizen-TV's vind ik een mailtje wel op zijn plaats. Ik bezit
volgende toestellen: 17TX100,14TX112,SA43110T(Sierra,electrisch bijna als
14tx100 maar andere kast),21TX170,21TX280,17TX291,23TX302,23CX302,KTV: KM1.
Alle toestellen zijn met succes hersteld en spelen foutloos.
Hier volgen enkele bedenkingen en tips door mijn herstel-ervaringen.
Je kan alleen maar zeggen dat deze toestellen heel degelijk gebouwd zijn daar
ze naar 40-jaar of meer nog steeds goed te herstellen zijn. Vanaf de 170-serie
vind ik dat de buizen TV-techniek op punt stond. In de toestellen waar nog
teercondensatoren in zaten zijn ze allemaal vervangen. (meestal door van
die onverwoestbare okergele).
Wat de weerstanden betreft. In
14TX100 geen enkele slechte. (bouwjaar 1953!) Hierin zitten weerstanden met
opdruk i.p.v. kleurencode. De weerstanden met kleurencode vond ik alleen
slechte bij deze met een bruine achtergrond. Deze met beige of rode
achtergrond zijn prima. In mijn toestellen t/m de 170-serie was meestal ook
het beeld-mf ontregeld. Dankzij de service-doc en het nodige materiaal is dit
goed te krijgen. Om de kernen van de mf-kringen "draaibaar" te maken
verwijder ik eerst de was boven de kern en nadien opwarmen met haardroger. Bij
weergave van een testbeeld (jammer steeds minder uitgezonden) blijkt de
doorlaatband op de verschillende kanalen toch niet dezelfde. Het wordt dus
zoeken naar een compromis door de kanaalkiezer af te regelen.
Op uw site lees ik oa dat het
beeld soms rolt op uw 17cx172. Alle toestellen uit deze serie zijn hier
heel gevoelig aan. Ik stelde hetzelde vast alsook een vriend van mij die er 2
heeft. Maar je kan het goed krijgen. Bij opwarmen van praktisch om het even
welke condensator (soldeerbout in omgeving houden) in de raster-oscillator en
eintrap kreeg ik het beeld aan het rollen. Ik heb ze allen vervangen door
MKT-types en het beeld blijft onvoorwaardelijk stabiel.
De toestellen met de
transformatorloze LF-versterker hebben inderdaad een prachtige klank.
Bezoekers zeggen meestal uit zichzelf dat die oude tv's veel beter klinken dan
de huidige! Ik heb me echter steeds ge�rgerd aan de intercarrier-brom
bij ondertitels of ander "zwart-wit-sprong-rijke beelden".
Ook bij juiste afregeling is dit niet helemaal weg te krijgen. De enige
oplossing is beeld en klank-mf scheiden en gebruik maken van het
quasi-split-sound systeem. In de kleuren tv's K7,KM1,K9 wordt dit reeds
toegepast. Hierbij stuur ik uw een schema van mijn schakeling die ik met
succes heb toegepast in de 23TX302. Van mij mag je deze gerust op uw
site plaatsen. Ik maak gebruik van het IC TDA2545 dat gebruikt wordt in K35 en
K40 van Philips. Aftakking gebeurt tussen de 1ste en 2de beeld-mf-buis zonder
impact op gevoeligheid of doorlaatband. De klank-mf voor de oude Belgische en
Franse standaarden werkt dan wel niet meer maar dat vind ik niet erg. Deze
standaarden bestaan toch niet meer. De schakeling kun je toepassen in uw
23TX371. De MF-trafo 91561 komt uit een MF-module van K30. De afregeling
hiervan gebeurt op het gehoor bij een testbeeld en is wel kritisch om een
optimaal resultaat te hebben. De voeding wordt gemaakt via 3 windingen
rond de kern van de lijn-trafo. Een andere schakeling waar ik
nog mee bezig ben volgt nog. De klank komt nu nog beter tot zijn recht. Bijna
evengoed als de FM-band op de radio. Zie onderstaand schema.
Noot van de webmaster: De diode 1N4007 zou ik vervangen door
een BYX55 of RPG30 omdat dit fast recovery types zijn. De 1N4007 wordt door de
hoge frequentie van 15625 Hz te warm.
Het plaatsen van een
bruggelijkrichter na de netschakelaar is een goede vondst van u. Heeft de
hogere gelijkspanning geen nadelige gevolgen? Ik ben hierin een stapje verder
gegaan. Als experiment heb ik een schakelende voeding uit K9 (of K11)
gewijzigd zodat deze tot ca 245V gelijkspanning kan geven. Onderbreek de
zeners van de overspanningsbeveiliging,15K in serie met R187 en 22K in serie
met R183 en klaar is uzelf (kees). De voedingsspanning heb ik geregeld tot er
juist 6,3V over de gloeidraad van de beeldbuis staat. De voeding gaf dan
235V.(+1 wat lager dan anders) . Het resultaat is een absoluut bromvrije LF
versterker. Nog mooiere klank. Door netvervuiling was er soms een
horizontale bewegende lijn in het beeld. Ook dit is weg. Op een testbeeld zag
je de vertikale lijnen een langzaam krullende beweging maken. Ook verdwenen.
Bij de 21tx170 geeft deze voeding geen goed resultaat. De lijnbreedte is niet
gestabiliseerd en als je de gloeispanning juist regelt is de voedingsspanning
wat laag wat zich uit door een te klein beeld. Verdere wijzigingen kunnen dit
wel oplossen maar hiervan heb ik afgezien.
Dit is het voor vandaag, er zal nog wel
iets volgen.
Ik maak reeds een jaar nu en dan gebruik
van uw BBS waarvoor dank.
Vriendelijke groeten,
Bertin