Philips B3X70U

1957

Rapportcijfers:

	Kast:	8
	Geluid AM:	8
	Geluid PU:	6
	Ontvangst AM:	9

Specificaties:

	Buizen:	UCH81, UF89, UBC81, UL84, UY42.
	Golfbereiken:	LG, MG, KG : 16 - 50 m.
	Middenfrequent:	452 kHz.
	Luidsprekers:	AD 3460 X
	Resonantiefrequentie luidspreker:	-
	Frequentiebereik versterker:	-
	Vermogensbandbreedte:	-
	Uitgangsvermogen bij 5 Ohm:	-
	Kast:	Bakeliet.
	Afmetingen:	32,5 x 19,5 x 18,5 cm
	Verbruik:	55 Watt

Features:

	Pick-up ingang:	Ja.
	Bandrecorder ingang/uitgang:	Nee.
	Extra luidspreker uitgang:	Nee.
	Loudness:	Ja, enkelvoudig, lage tonen.
	Hoge tonen regeling:	Ja, continu regelbaar.
	Lage tonen regeling:	Nee.
	Klankregister schakelaars:	Nee.
	Bandbreedte regeling:	Nee.
	Afstemindicator:	Nee.
	Ingebouwde antenne:	Ja, KG.
	Ferriet antenne:	Ja, vast, MG en LG.

Beschrijving:

Deze radio lijkt veel op de Duitse Philetta serie, maar de kast is wat minder rond uitgevoerd. Opvallend is het ontbreken van de FM, zeker gezien het bouwjaar, maar daarvoor komen in de plaats een hoop andere dingen voor terug. Zo is de luidspreker een Philips AD 3460 X die een stuk hoger rendement heeft dan de AD 2460. De uitgangstrafo is wat groter uitgevoerd en de versterkerschakeling is zodanig gedimensioneerd zodat deze een wat hoger uitgangsvermogen geeft. Verder zit er een extra lange ferroceptor ingebouwd voor een nog grotere gevoeligheid, evenals een plaatantenne voor de Korte Golf. Overigens gaat de Korte Golf van 16 tot 50 meter, wat ruimer is dan de gebruikelijke 25 tot 50 meter. Al met al kun je zeggen dat deze kleine radio een kwalitatief goede AM ontvanger is.

Op 2 Augustus 2004 ontving ik nog een E-mail van Jaap Wolterson. Als eerste heb ik het bouwjaar van 1960 naar 1957 gecorrigeerd. Dit is af te leiden uit het typenummer, en wel de 7 uit B3X70U. Hieronder volgt het leuke bericht waarom de B3X70U is uitgebracht geworden.

[citaat]

Beste Kees,

Onlangs kocht ik een B3X70U ontvangertje op de rommelmarkt. Alvorens
het te restaureren keek ik even op jouw (niet genoeg te prijzen)
website om te kijken, of jij er ook een hebt en wat jouw bevindingen
waren.

Hier even een paar aanvullingen / correcties op je beschrijving.
Allereerst de datering - die is niet 1960; het toestel is najaar 1957
in de handel gebracht en behoort tot de collectie 1958. Dit verklaart
meteen het een en ander, namelijk, dat het een kwalitatief goede
U-ontvanger is zonder FM en met uitgebreide Korte Golf (nieuwprijs Fl.
178,-). In 1960 zou zo'n toestel niet meer uitgebracht worden omdat er
geen markt meer voor was en ik zal je vertellen, waarom. In Indonesi�,
Nieuw Guinea en Suriname, waar toen nog veel Nederlanders zaten had je
veel plaatsen, waar de elekriciteitsvoorziening bestond uit een
dieselaggregaat, vaak nog van voor de Tweede Wereldoorlog. Deze
aggregaten leverden vaak gelijkstroom. Bovendien was men daar voor de
ontvangst aangewezen op de Korte Golf. FM zenders waren er toen nog
niet in de tropen.

De B3X70U is dan ook geschikt voor gebruik in de tropen, wat je kunt
zien aan de manier, waarop de uitgangstrafo door een extra wikkel met
pek is beschermd voor vocht. In het voorjaar van 1957, toen het toestel
in productie genomen werd, was nog niet te voorzien, dat de
Nieuw-Guinea kwestie zo acuut zou gaan spelen. Zomer 1957 was het
echter toch zover, zodat tussen september en december 1957 de meeste
Nederlanders Indonesi� ijlings moesten verlaten (waaronder mijn ouders
en ik) en de grond veel Nederlanders in Nieuw-Guinea ook te heet onder
de voeten werd. De afloop van het conflict is bekend.

Veel verlofgangers uit de tropen kochten destijds in Nederland een
klein radiotoestel, dat makkelijk mee te nemen was en vaak viel de keus
op een G/W-ontvanger, om geen problemen met gelijkstroomnetten te
hebben. De B3X70U is een toestel uit deze categorie en ik denk een van
de laatsten, die gemaakt zijn voor dit doel.

Ik hoop, dat je het leuk vindt om dit te weten en misschien heb je er
iets aan voor je site.

[/citaat]

Reparatiegeschiedenis:

Nadat ik de radio een tijdje in serie had staan met een gloeilamp van 230 Volt 100 Watt sloeg de zekering tijdens vollast door. Oorzaak is de ratelcondensator van 33 nF 600 Volt. Deze heb ik vervangen door een nieuw exemplaar van 33 nF 1000 Volt. Ook de schaallampjes waren verschillend en heb ik vervangen door exemplaren van 12 Volt 100 mA. De kathodeweerstand van de UL84 heb ik van 120 Ohm 3 Watt naar 165 Ohm, 4 Watt verhoogd zodat de radio langdurig kan spelen. Tevens komt de UL84 in het meest gunstigste werkgebied terecht, zodat de maximale uitstuurbaarheid optimaal is. De toetsen sprongen vaak vanzelf terug, maar is eenvoudig opgelost door met perslucht het chassis geheel schoon te blazen.
Verder zijn nog wat andere zaken vernieuwd. Hieronder volgt nog het lijstje.

Ratelcondensator C32 van 33 nF vervangen door een nieuwe gele ERO condensator van 33nF 1000V.
       Reden: De tweede teercondensator van 33 nF is ontploft.
Anodecondensator C30 van 10 nF bij de UL84 is vervangen door en ERO condensator van 10 nF 1000 Volt.
       Reden: Potentieel kortsluitgevaar, waardoor de UL84, uitgangstrafo, voedingsweerstanden en UY42 vernield kunnen raken.
       Bovendien lopen teercondensatoren omhoog in waarde waardoor het geluid dan te dof wordt.
Volume en toonregel potmeter vervangen door een nieuw en ongebruikt exemplaar.
       Reden: De oude potmeter kraakte aan alle kanten en viel vaak uit. Het zijn de beruchte zwarte types met een koolstof stiftje op de loper.
       Nu zit er een later model in met dezelfde waardes met een bruine pertinax ondergrond en verzilverde lopers.
Toonregel condensator C28 van 3,3 nF vervangen door een nieuw polyester type.
       Reden: Ook deze teercondensator is omhoog gelopen in waarde, waardoor er een onjuiste toonregelcurve ontstond.
Loudness netwerkje van de volume potmeter vernieuwd.
       Reden: De composiet weerstand van 100K en de teercondensator van 2,2 nF waren verlopen in waarde
       waardoor er te weinig aan lage tonen uit de luidspreker kwam.
Condensator C12 van 47 nF vervangen door een ERO condensator van 47 nF 630 Volt.
       Reden: Deze was lek en omhoog gelopen in waarde. Hierdoor was de ontvangst te sterk en werkte de Automatic Gain Control onvoldoende.
       Bovendien reageerde de Automatic Gain Control te traag, wat nogal hinderlijk is bij KG ontvangst en MG zenders met sterke fading.
Condensator C20 van 47 nF vervangen door een ERO condensator van 47 nF 1000 Volt.
       Reden: Deze condensator ontkoppelt de schermroosters van de UCH81 en UF89. Door een lek kan de schermroosterspanning te laag worden en
       is de ontvangst dan zwakker.
Kathodeweerstand R17 van 120 Ohm 3 Watt van de UL84 vervangen door 165 Ohm 4 Watt. (2 weerstanden van 330 Ohm 2 Watt parallel)
       Reden: Om de radio minder zwaar te belasten, minder hitte te laten produceren en om de levensduur te verlengen.
       Tevens neemt het uitgangsvermogen iets toe en werkt de eindversterker nu optimaal.

De overige 3 teercondensatoren heb ik laten zitten omdat deze zich op minder kritische plaatsen bevinden.

Prestaties:

Mede door de wat grotere uitgangstrafo, maar ook de loudness schakeling die de lage en middellage tonen ophaalt, klinkt deze radio redelijk vol en kan zelfs vrij hard spelen. Ook de luispreker is een gevoelig type die je alleen in de middenklasse radio's vindt. Het lijkt er op dat de radio wat groter is dan dat hij er uit ziet.

Download het schema van de Philips B3X70U
Terug naar fotogalerij
Terug naar index