Mijn eigen projecten

Tegenwoordig is via Internet aan de hand van buizendata en schema's de buizentechniek weer volop in beweging.Ofschoon de techniek achterhaald is, blijft het toch interessant. Vaak moet geconcludeerd worden dat de oude techniek best wel goed doordacht is. 

- Schema 40 Watt buizen balansversterker met 2x ECC82 en 2x EL34 in Ultra Lineaire opstelling.

Een goede buizenversterker hoeft niet duur te zijn, al zal het grootste deel van het totaal bedrag in de uitgangstrafo gaan zitten. Buizenversterkers, ook de moderne types hebben tegenwoordig hevige concurrentie van transistorversterkers en MOS-Fet versterker. Toch klinkt een buizenversterker met normale gangbare buizen nog steeds mooi.
- Schema 50 Watt buizen balansversterker met 2x ECC82 en 2x EL34 in Ultra Lineaire opstelling.

Deze versterker is hetzelfde als de bovenstaande versterker, maar het verschil zit hem in de regeling van de negatieve roosterspanning van de EL34 buizen. Deze vaste negatieve roosterspanning wordt vaak gebruikt, ook in huidige versterkers. Enig minpunt is het halfjaarlijkse "onderhoud" aan de versterker.
- Schema 5 Watt universele versterker, toepasbaar in vrijwel elke radio vanaf 1948.

Als je geen schema van de radio hebt, of het versterkergedeelte is niet naar behoren te herstellen, gebruik dan deze schakeling als laatste redmiddel. Schakeling is ook zeer geschikt als doe het zelf project. De prestatie van deze versterker is zeer goed. Sterkste kenmerk is dat de klankregeling echt neutraal is in te stellen en dat het frequentiebereik mooi recht is. Door de uitgekiende negatieve tegenkoppeling en het toepassen van de loudness schakeling komt er een heerlijk warm en helder geluid uit de luidspreker van de radio. Deze schakeling heb ik toegepast in de Philips BX433A #1 en Philips B3X69A.
- Schema trafoloze versterker voor 800 Ohm luidsprekers in FM radio's.

Soms raken de uitgangstrafo's van een Philips Plano radio defect, ondanks dat er 800 Ohm luidsprekers worden toegepast. Deze trafo's zijn niet meer nieuw te krijgen. Het enige wat er op zit is de radio slopen of je moet toevallig uitgangstrafo's uit een gesloopte radio zien te bemachtigen. Hiermee dicht je dus een gat terwijl je weer een ander gat open graaft. Gelukkig zijn 800 Ohm luidsprekers speciaal ontwikkeld voor trafoloze versterkers en kun je van een Plano radio zelf een radio maken die een betere geluidskwaliteit heeft dan die van de fabriek destijds. Deze schakeling heb ik toegepast in de Philips B6X23A #1
- Schema trafoloze versterker voor 800 Ohm luidsprekers in penthode opstelling.

Wanneer je met U-radio's te maken hebt, die een UABC80 als voorversterker heeft, dan zit niets anders op dan deze versterker toe te passen. Deze versterker is gebouwd volgens de datasheet van een EL86, maar is ook toepasbaar op de UL84 en PL84. De eindversterker is in zuivere SRPP penthode opstelling. De geluidskwaliteit is zeer hoog ondanks het geringe uitgangsvermogen van 3,25 Watt RMS in 800 Ohm. Deze schakeling heb ik gebruikt in de Siera Mini radio.
- Schema trafoloze versterker voor 800 Ohm luidsprekers in AM radio's.

Soms heb je wel eens de behoefte om van een sloopradio zelf iets wilt maken, bijvoorbeeld een versterker voor een niet meer te redden AM radio, zoals de Blaupunkt Standard Super. De versterker is zodanig geconstrueerd dat in combinatie met een AM ontvanger en een Philips AD 3700 AM luidspreker verbluffende resultaten worden verkregen. Sommige, met name de jonge leden van de Limburgse Radio Vrienden, noemen het geluid de "de Kees Sound" vanwege het diepe luide onvervormde lage tonen karakter. In 1976 was ik daar ook al berucht mee met de zware stereo buizenversterker :)
- Schema 10 Watt trafoloze versterker met 2x EL504 voor 800 Ohm luidsprekers rev 1.4

Hoewel het uitgangsvermogen van 10 watt met 2x EL504 buizen niet hoog ligt, krijgt de 9710AM luidspreker het toch wel erg benauwd. De versterker is eenvoudig na te bouwen en er zijn geen dure onderdelen nodig. Veelal kan al worden volstaan met een voedingstrafo uit een oude buizenradio mits deze minimaal 75 Watt is. Ook met een 230/V24V trafo die als uitgangstrafo dient, kun je vele breedband luidsprekers mee aansturen.
Deze versterker is vrij van tegenkoppeling en in de grafiek is duidelijk te zien wat de invloed van het impedantieverloop van de luidspreker op de versterkingsfactor en het klankbeeld is.
- Schema 10 Watt trafoloze versterker met 2x EL504 voor 800 Ohm luidsprekers rev 3.1

Hoewel het uitgangsvermogen van 10 watt met 2x EL504 buizen niet hoog ligt, krijgt de 9710AM luidspreker het toch wel erg benauwd. De versterker is eenvoudig na te bouwen en er zijn geen dure onderdelen nodig. Veelal kan al worden volstaan met een voedingstrafo uit een oude buizenradio mits deze minimaal 75 Watt is. Ook met een 230/V24V trafo die als uitgangstrafo dient, kun je kleine tot grote Hifi boxen mee aansturen, en lijkt er meer dan 10 Watt uit te komen. Het rechte frequentieverloop is te danken aan de hoge versterkingsfactor van de voorversterker en de toegepaste spanningstegenkoppeling.
- Schema universele versterker voor kleine AM radio's.
Wanneer je een kleine AM radio hebt zonder PU ingang o.i.d. en je wilt nog een optimale AM klankkwaliteit hebben, dan is dit schema de oplossing. Het sterke kenmerk is de eenvoud en alles is te bouwen volgens de datasheets. Voor deze versterker heb je alleen maar gewone onderdelen nodig.
- Schema van een actieve klankregeling met een ECC82.

Er zijn verschillende soorten klankregelingen in omloop. Veel klankregelingen in buizenradio's werken via de loudness schakeling, maar ook vaak via het  totale tegenkoppelcircuit. Weinig buizenversterkers zijn uitgerust met een actieve Baxandall klankregeling, terwijl het toch de beste klankregeling is. Juist daarom zet ik een schemaatje online. 
- Het zelf bouwen van een MG radio #1 (Motorola 5R1)

Soms kom je een radio tegen die niet meer te repareren of restaureren is. Wanneer de vitale onderdelen nog aanwezig zijn, zoals het HF deel, afstemcondensator evenals de MF spoelen, dan valt er zelf een leuke radio van te bouwen. Ik ben zelf geen Radio Zendamateur en weet relatief weinig  (maar wel voldoende) van Hoogfrequent elektronica, maar met wat basiskennis elektronica valt er wel iets moois van te maken. Zelfs het samenstellen van een ferroceptor i.p.v. een raamantenne is geen probleem.
- Het zelf bouwen van een AM radio #1 (Blaupunkt Standard Super)

Ook deze radio was eigenlijk niet meer te repareren. Er ontbraken veel onderdelen, zoals de uitgangstrafo, maar het HF en MF deel zijn nog wel aanwezig. Aan de hand van datasheets heb ik zelf een goede kwalitatieve LMK ontvanger kunnen bouwen. Het versterkergedeelte is de befaamde 800 Ohm versterker die Philips gebruikte. De kwaliteit van deze simpele versterker is zeer goed.

 

Artikelen

- Cascadeschakeling voor het gloeistroomcircuit  

Zeer handig als je veel P-type buizen hebt die je in een buizenradio met E-type buizen wilt inzetten. Ook handig als voeding voor MD voorversterkers en andere solid state eenheden.
- Eenvoudige Stereo Decoder

Een tijdje geleden had ik 4 Philips Stereo Plano radio's voorzien van een Stereo Decoder. De resultaten zijn zeer goed en de kostprijs is vrij laag omdat er slechts een handjevol componenten nodig zijn. Ik geef hier de datasheet en een beknopte beschrijving. Uiteraard is enige elektronica kennis wel een vereiste.
- Modificaties

Is het modificeren van een radio wel of niet verantwoord? Is het modificeren wel moreel verantwoord? In veel gevallen is de veiligheid en betrouwbaarheid van de radio of TV mee gediend, evenals het verbeteren van de prestaties door het aanbrengen van simpele modificaties.

- Philips Typenummers (Gerard Tel)

Gerard Tel heeft zelf een artikel geschreven wat de typenummers en het bouwjaar van de radio betreft. Ik raad je aan om dit eens goed door te lezen. Zo weet je het bouwjaar van de radio en of het ook wel of geen luxe model is, maar ook in welk land de radio geproduceerd is en voor welk land de radio bedoeld is.

- Schema's van veel voorkomende geluidssterkte regelingen voor buizenradio's (Loudness)

Deze uiterst simpele schakelingen bepalen in hoge mate het klankkarakter van de buizenradio en van vele TV's. Dit is het geheim van de warme klank van de buizenradio's. 
- Schema's en tips voor een alternatieve loudness schakeling. 

Helaas zijn volumepotmeters met loudness aftakkingen schaars geworden. Omdat een buizenradio's vaak speelt op de achtergrond tot normale en tamelijk hoge geluidssterktes is een alternatieve loudness schakeling mogelijk. Hiermee worden de lage tonen van 6 dB tot zo'n 10 dB opgehaald. Het geheel is passief opgebouwd en er moet in een aantal gevallen in de versterkerschakeling ingegrepen worden, zoals het laten vervallen van de spanningstegenkoppeling en eventuele terugkoppeling.
- Tegenkoppeling

In vrijwel elke versterker, oud of modern wordt vaak tegenkoppeling toegepast. Het doel van de tegenkoppeling is om de vervorming te verminderen en het frequentiebereik van de versterker uit te breiden. Ook de stabiliteit van de versterker wordt hiermee vergroot. Soms wordt ook tegenkoppeling gebruikt die deel uit maakt van de klankregeling. Er zijn twee soorten tegenkoppeling, en wel de spanningstegenkoppeling (Op-Amp situatie) en stroomtegenkoppeling. (Het ontbreken van de ontkoppelelco).


Terug naar index